aranyakaanda

7.3.8

चौपाई
ਕਹ ਮੁਨਿ ਸੁਨੁ ਰਘੁਬੀਰ ਕਰਿਪਾਲਾ। ਸਂਕਰ ਮਾਨਸ ਰਾਜਮਰਾਲਾ।।
ਜਾਤ ਰਹੇਉਬਿਰਂਚਿ ਕੇ ਧਾਮਾ। ਸੁਨੇਉਸ਼੍ਰਵਨ ਬਨ ਐਹਹਿਂ ਰਾਮਾ।।
ਚਿਤਵਤ ਪਂਥ ਰਹੇਉਦਿਨ ਰਾਤੀ। ਅਬ ਪ੍ਰਭੁ ਦੇਖਿ ਜੁਡ਼ਾਨੀ ਛਾਤੀ।।
ਨਾਥ ਸਕਲ ਸਾਧਨ ਮੈਂ ਹੀਨਾ। ਕੀਨ੍ਹੀ ਕਰਿਪਾ ਜਾਨਿ ਜਨ ਦੀਨਾ।।
ਸੋ ਕਛੁ ਦੇਵ ਨ ਮੋਹਿ ਨਿਹੋਰਾ। ਨਿਜ ਪਨ ਰਾਖੇਉ ਜਨ ਮਨ ਚੋਰਾ।।
ਤਬ ਲਗਿ ਰਹਹੁ ਦੀਨ ਹਿਤ ਲਾਗੀ। ਜਬ ਲਗਿ ਮਿਲੌਂ ਤੁਮ੍ਹਹਿ ਤਨੁ ਤ੍ਯਾਗੀ।।
ਜੋਗ ਜਗ੍ਯ ਜਪ ਤਪ ਬ੍ਰਤ ਕੀਨ੍ਹਾ। ਪ੍ਰਭੁ ਕਹਦੇਇ ਭਗਤਿ ਬਰ ਲੀਨ੍ਹਾ।।
ਏਹਿ ਬਿਧਿ ਸਰ ਰਚਿ ਮੁਨਿ ਸਰਭਂਗਾ। ਬੈਠੇ ਹਰਿਦਯਛਾਡ਼ਿ ਸਬ ਸਂਗਾ।।

7.3.7

चौपाई
ਮੁਨਿ ਪਦ ਕਮਲ ਨਾਇ ਕਰਿ ਸੀਸਾ। ਚਲੇ ਬਨਹਿ ਸੁਰ ਨਰ ਮੁਨਿ ਈਸਾ।।
ਆਗੇ ਰਾਮ ਅਨੁਜ ਪੁਨਿ ਪਾਛੇਂ। ਮੁਨਿ ਬਰ ਬੇਸ਼ ਬਨੇ ਅਤਿ ਕਾਛੇਂ।।
ਉਮਯ ਬੀਚ ਸ਼੍ਰੀ ਸੋਹਇ ਕੈਸੀ। ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਜੀਵ ਬਿਚ ਮਾਯਾ ਜੈਸੀ।।
ਸਰਿਤਾ ਬਨ ਗਿਰਿ ਅਵਘਟ ਘਾਟਾ। ਪਤਿ ਪਹਿਚਾਨੀ ਦੇਹਿਂ ਬਰ ਬਾਟਾ।।
ਜਹਜਹਜਾਹਿ ਦੇਵ ਰਘੁਰਾਯਾ। ਕਰਹਿਂ ਮੇਧ ਤਹਤਹਨਭ ਛਾਯਾ।।
ਮਿਲਾ ਅਸੁਰ ਬਿਰਾਧ ਮਗ ਜਾਤਾ। ਆਵਤਹੀਂ ਰਘੁਵੀਰ ਨਿਪਾਤਾ।।
ਤੁਰਤਹਿਂ ਰੁਚਿਰ ਰੂਪ ਤੇਹਿਂ ਪਾਵਾ। ਦੇਖਿ ਦੁਖੀ ਨਿਜ ਧਾਮ ਪਠਾਵਾ।।
ਪੁਨਿ ਆਏ ਜਹਮੁਨਿ ਸਰਭਂਗਾ। ਸੁਂਦਰ ਅਨੁਜ ਜਾਨਕੀ ਸਂਗਾ।।

7.3.6

चौपाई
ਸਨੁ ਸੀਤਾ ਤਵ ਨਾਮ ਸੁਮਿਰ ਨਾਰਿ ਪਤਿਬ੍ਰਤ ਕਰਹਿ।
ਤੋਹਿ ਪ੍ਰਾਨਪ੍ਰਿਯ ਰਾਮ ਕਹਿਉਕਥਾ ਸਂਸਾਰ ਹਿਤ।।5ਖ।।
ਸੁਨਿ ਜਾਨਕੀਂ ਪਰਮ ਸੁਖੁ ਪਾਵਾ। ਸਾਦਰ ਤਾਸੁ ਚਰਨ ਸਿਰੁ ਨਾਵਾ।।
ਤਬ ਮੁਨਿ ਸਨ ਕਹ ਕਰਿਪਾਨਿਧਾਨਾ। ਆਯਸੁ ਹੋਇ ਜਾਉਬਨ ਆਨਾ।।
ਸਂਤਤ ਮੋ ਪਰ ਕਰਿਪਾ ਕਰੇਹੂ। ਸੇਵਕ ਜਾਨਿ ਤਜੇਹੁ ਜਨਿ ਨੇਹੂ।।
ਧਰ੍ਮ ਧੁਰਂਧਰ ਪ੍ਰਭੁ ਕੈ ਬਾਨੀ। ਸੁਨਿ ਸਪ੍ਰੇਮ ਬੋਲੇ ਮੁਨਿ ਗ੍ਯਾਨੀ।।
ਜਾਸੁ ਕਰਿਪਾ ਅਜ ਸਿਵ ਸਨਕਾਦੀ। ਚਹਤ ਸਕਲ ਪਰਮਾਰਥ ਬਾਦੀ।।
ਤੇ ਤੁਮ੍ਹ ਰਾਮ ਅਕਾਮ ਪਿਆਰੇ। ਦੀਨ ਬਂਧੁ ਮਰਿਦੁ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ।।
ਅਬ ਜਾਨੀ ਮੈਂ ਸ਼੍ਰੀ ਚਤੁਰਾਈ। ਭਜੀ ਤੁਮ੍ਹਹਿ ਸਬ ਦੇਵ ਬਿਹਾਈ।।

7.3.5

चौपाई
ਅਨੁਸੁਇਯਾ ਕੇ ਪਦ ਗਹਿ ਸੀਤਾ। ਮਿਲੀ ਬਹੋਰਿ ਸੁਸੀਲ ਬਿਨੀਤਾ।।
ਰਿਸ਼ਿਪਤਿਨੀ ਮਨ ਸੁਖ ਅਧਿਕਾਈ। ਆਸਿਸ਼ ਦੇਇ ਨਿਕਟ ਬੈਠਾਈ।।
ਦਿਬ੍ਯ ਬਸਨ ਭੂਸ਼ਨ ਪਹਿਰਾਏ। ਜੇ ਨਿਤ ਨੂਤਨ ਅਮਲ ਸੁਹਾਏ।।
ਕਹ ਰਿਸ਼ਿਬਧੂ ਸਰਸ ਮਰਿਦੁ ਬਾਨੀ। ਨਾਰਿਧਰ੍ਮ ਕਛੁ ਬ੍ਯਾਜ ਬਖਾਨੀ।।
ਮਾਤੁ ਪਿਤਾ ਭ੍ਰਾਤਾ ਹਿਤਕਾਰੀ। ਮਿਤਪ੍ਰਦ ਸਬ ਸੁਨੁ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ।।
ਅਮਿਤ ਦਾਨਿ ਭਰ੍ਤਾ ਬਯਦੇਹੀ। ਅਧਮ ਸੋ ਨਾਰਿ ਜੋ ਸੇਵ ਨ ਤੇਹੀ।।
ਧੀਰਜ ਧਰ੍ਮ ਮਿਤ੍ਰ ਅਰੁ ਨਾਰੀ। ਆਪਦ ਕਾਲ ਪਰਿਖਿਅਹਿਂ ਚਾਰੀ।।
ਬਰਿਦ੍ਧ ਰੋਗਬਸ ਜਡ਼ ਧਨਹੀਨਾ। ਅਧਂ ਬਧਿਰ ਕ੍ਰੋਧੀ ਅਤਿ ਦੀਨਾ।।
ਐਸੇਹੁ ਪਤਿ ਕਰ ਕਿਏਅਪਮਾਨਾ। ਨਾਰਿ ਪਾਵ ਜਮਪੁਰ ਦੁਖ ਨਾਨਾ।।

7.3.4

छंद
ਨਮਾਮਿ ਭਕ੍ਤ ਵਤ੍ਸਲਂ। ਕਰਿਪਾਲੁ ਸ਼ੀਲ ਕੋਮਲਂ।।
ਭਜਾਮਿ ਤੇ ਪਦਾਂਬੁਜਂ। ਅਕਾਮਿਨਾਂ ਸ੍ਵਧਾਮਦਂ।।
ਨਿਕਾਮ ਸ਼੍ਯਾਮ ਸੁਂਦਰਂ। ਭਵਾਮ੍ਬੁਨਾਥ ਮਂਦਰਂ।।
ਪ੍ਰਫੁਲ੍ਲ ਕਂਜ ਲੋਚਨਂ। ਮਦਾਦਿ ਦੋਸ਼ ਮੋਚਨਂ।।
ਪ੍ਰਲਂਬ ਬਾਹੁ ਵਿਕ੍ਰਮਂ। ਪ੍ਰਭੋਪ੍ਰਮੇਯ ਵੈਭਵਂ।।
ਨਿਸ਼ਂਗ ਚਾਪ ਸਾਯਕਂ। ਧਰਂ ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਨਾਯਕਂ।।
ਦਿਨੇਸ਼ ਵਂਸ਼ ਮਂਡਨਂ। ਮਹੇਸ਼ ਚਾਪ ਖਂਡਨਂ।।
ਮੁਨੀਂਦ੍ਰ ਸਂਤ ਰਂਜਨਂ। ਸੁਰਾਰਿ ਵਰਿਂਦ ਭਂਜਨਂ।।
ਮਨੋਜ ਵੈਰਿ ਵਂਦਿਤਂ। ਅਜਾਦਿ ਦੇਵ ਸੇਵਿਤਂ।।
ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਬੋਧ ਵਿਗ੍ਰਹਂ। ਸਮਸ੍ਤ ਦੂਸ਼ਣਾਪਹਂ।।
ਨਮਾਮਿ ਇਂਦਿਰਾ ਪਤਿਂ। ਸੁਖਾਕਰਂ ਸਤਾਂ ਗਤਿਂ।।
ਭਜੇ ਸਸ਼ਕ੍ਤਿ ਸਾਨੁਜਂ। ਸ਼ਚੀ ਪਤਿਂ ਪ੍ਰਿਯਾਨੁਜਂ।।

7.3.3

चौपाई
ਰਘੁਪਤਿ ਚਿਤ੍ਰਕੂਟ ਬਸਿ ਨਾਨਾ। ਚਰਿਤ ਕਿਏ ਸ਼੍ਰੁਤਿ ਸੁਧਾ ਸਮਾਨਾ।।
ਬਹੁਰਿ ਰਾਮ ਅਸ ਮਨ ਅਨੁਮਾਨਾ। ਹੋਇਹਿ ਭੀਰ ਸਬਹਿਂ ਮੋਹਿ ਜਾਨਾ।।
ਸਕਲ ਮੁਨਿਨ੍ਹ ਸਨ ਬਿਦਾ ਕਰਾਈ। ਸੀਤਾ ਸਹਿਤ ਚਲੇ ਦ੍ਵੌ ਭਾਈ।।
ਅਤ੍ਰਿ ਕੇ ਆਸ਼੍ਰਮ ਜਬ ਪ੍ਰਭੁ ਗਯਊ। ਸੁਨਤ ਮਹਾਮੁਨਿ ਹਰਸ਼ਿਤ ਭਯਊ।।
ਪੁਲਕਿਤ ਗਾਤ ਅਤ੍ਰਿ ਉਠਿ ਧਾਏ। ਦੇਖਿ ਰਾਮੁ ਆਤੁਰ ਚਲਿ ਆਏ।।
ਕਰਤ ਦਂਡਵਤ ਮੁਨਿ ਉਰ ਲਾਏ। ਪ੍ਰੇਮ ਬਾਰਿ ਦ੍ਵੌ ਜਨ ਅਨ੍ਹਵਾਏ।।
ਦੇਖਿ ਰਾਮ ਛਬਿ ਨਯਨ ਜੁਡ਼ਾਨੇ। ਸਾਦਰ ਨਿਜ ਆਸ਼੍ਰਮ ਤਬ ਆਨੇ।।
ਕਰਿ ਪੂਜਾ ਕਹਿ ਬਚਨ ਸੁਹਾਏ। ਦਿਏ ਮੂਲ ਫਲ ਪ੍ਰਭੁ ਮਨ ਭਾਏ।।

7.3.2

चौपाई
ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮਂਤ੍ਰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਰ ਧਾਵਾ। ਚਲਾ ਭਾਜਿ ਬਾਯਸ ਭਯ ਪਾਵਾ।।
ਧਰਿ ਨਿਜ ਰੁਪ ਗਯਉ ਪਿਤੁ ਪਾਹੀਂ। ਰਾਮ ਬਿਮੁਖ ਰਾਖਾ ਤੇਹਿ ਨਾਹੀਂ।।
ਭਾ ਨਿਰਾਸ ਉਪਜੀ ਮਨ ਤ੍ਰਾਸਾ। ਜਥਾ ਚਕ੍ਰ ਭਯ ਰਿਸ਼ਿ ਦੁਰ੍ਬਾਸਾ।।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਧਾਮ ਸਿਵਪੁਰ ਸਬ ਲੋਕਾ। ਫਿਰਾ ਸ਼੍ਰਮਿਤ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਭਯ ਸੋਕਾ।।
ਕਾਹੂਬੈਠਨ ਕਹਾ ਨ ਓਹੀ। ਰਾਖਿ ਕੋ ਸਕਇ ਰਾਮ ਕਰ ਦ੍ਰੋਹੀ।।
ਮਾਤੁ ਮਰਿਤ੍ਯੁ ਪਿਤੁ ਸਮਨ ਸਮਾਨਾ। ਸੁਧਾ ਹੋਇ ਬਿਸ਼ ਸੁਨੁ ਹਰਿਜਾਨਾ।।
ਮਿਤ੍ਰ ਕਰਇ ਸਤ ਰਿਪੁ ਕੈ ਕਰਨੀ। ਤਾ ਕਹਬਿਬੁਧਨਦੀ ਬੈਤਰਨੀ।।
ਸਬ ਜਗੁ ਤਾਹਿ ਅਨਲਹੁ ਤੇ ਤਾਤਾ। ਜੋ ਰਘੁਬੀਰ ਬਿਮੁਖ ਸੁਨੁ ਭ੍ਰਾਤਾ।।
ਨਾਰਦ ਦੇਖਾ ਬਿਕਲ ਜਯਂਤਾ। ਲਾਗਿ ਦਯਾ ਕੋਮਲ ਚਿਤ ਸਂਤਾ।।

7.3.1

चौपाई
ਪੁਰ ਨਰ ਭਰਤ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮੈਂ ਗਾਈ। ਮਤਿ ਅਨੁਰੂਪ ਅਨੂਪ ਸੁਹਾਈ।।
ਅਬ ਪ੍ਰਭੁ ਚਰਿਤ ਸੁਨਹੁ ਅਤਿ ਪਾਵਨ। ਕਰਤ ਜੇ ਬਨ ਸੁਰ ਨਰ ਮੁਨਿ ਭਾਵਨ।।
ਏਕ ਬਾਰ ਚੁਨਿ ਕੁਸੁਮ ਸੁਹਾਏ। ਨਿਜ ਕਰ ਭੂਸ਼ਨ ਰਾਮ ਬਨਾਏ।।
ਸੀਤਹਿ ਪਹਿਰਾਏ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਦਰ। ਬੈਠੇ ਫਟਿਕ ਸਿਲਾ ਪਰ ਸੁਂਦਰ।।
ਸੁਰਪਤਿ ਸੁਤ ਧਰਿ ਬਾਯਸ ਬੇਸ਼ਾ। ਸਠ ਚਾਹਤ ਰਘੁਪਤਿ ਬਲ ਦੇਖਾ।।
ਜਿਮਿ ਪਿਪੀਲਿਕਾ ਸਾਗਰ ਥਾਹਾ। ਮਹਾ ਮਂਦਮਤਿ ਪਾਵਨ ਚਾਹਾ।।
ਸੀਤਾ ਚਰਨ ਚੌਂਚ ਹਤਿ ਭਾਗਾ। ਮੂਢ਼ ਮਂਦਮਤਿ ਕਾਰਨ ਕਾਗਾ।।
ਚਲਾ ਰੁਧਿਰ ਰਘੁਨਾਯਕ ਜਾਨਾ। ਸੀਂਕ ਧਨੁਸ਼ ਸਾਯਕ ਸਂਧਾਨਾ।।

6.3

श्लोक
ମୂଲଂ ଧର୍ମତରୋର୍ବିବେକଜଲଧେଃ ପୂର୍ଣେନ୍ଦୁମାନନ୍ଦଦଂ
ବୈରାଗ୍ଯାମ୍ବୁଜଭାସ୍କରଂ ହ୍ଯଘଘନଧ୍ବାନ୍ତାପହଂ ତାପହମ୍|
ମୋହାମ୍ଭୋଧରପୂଗପାଟନବିଧୌ ସ୍ବଃସମ୍ଭବଂ ଶଙ୍କରଂ
ବନ୍ଦେ ବ୍ରହ୍ମକୁଲଂ କଲଂକଶମନଂ ଶ୍ରୀରାମଭୂପପ୍ରିଯମ୍||1||
ସାନ୍ଦ୍ରାନନ୍ଦପଯୋଦସୌଭଗତନୁଂ ପୀତାମ୍ବରଂ ସୁନ୍ଦରଂ
ପାଣୌ ବାଣଶରାସନଂ କଟିଲସତ୍ତୂଣୀରଭାରଂ ବରମ୍
ରାଜୀବାଯତଲୋଚନଂ ଧୃତଜଟାଜୂଟେନ ସଂଶୋଭିତଂ
ସୀତାଲକ୍ଷ୍ମଣସଂଯୁତଂ ପଥିଗତଂ ରାମାଭିରାମଂ ଭଜେ||2||

दोहा/सोरठा
ଉମା ରାମ ଗୁନ ଗୂଢ଼ ପଂଡିତ ମୁନି ପାବହିଂ ବିରତି|
ପାବହିଂ ମୋହ ବିମୂଢ଼ ଜେ ହରି ବିମୁଖ ନ ଧର୍ମ ରତି||

6.3.46

चौपाई
ନିଜ ଗୁନ ଶ୍ରବନ ସୁନତ ସକୁଚାହୀଂ| ପର ଗୁନ ସୁନତ ଅଧିକ ହରଷାହୀଂ||
ସମ ସୀତଲ ନହିଂ ତ୍ଯାଗହିଂ ନୀତୀ| ସରଲ ସୁଭାଉ ସବହିଂ ସନ ପ୍ରୀତୀ||
ଜପ ତପ ବ୍ରତ ଦମ ସଂଜମ ନେମା| ଗୁରୁ ଗୋବିଂଦ ବିପ୍ର ପଦ ପ୍ରେମା||
ଶ୍ରଦ୍ଧା ଛମା ମଯତ୍ରୀ ଦାଯା| ମୁଦିତା ମମ ପଦ ପ୍ରୀତି ଅମାଯା||
ବିରତି ବିବେକ ବିନଯ ବିଗ୍ଯାନା| ବୋଧ ଜଥାରଥ ବେଦ ପୁରାନା||
ଦଂଭ ମାନ ମଦ କରହିଂ ନ କାଊ| ଭୂଲି ନ ଦେହିଂ କୁମାରଗ ପାଊ||
ଗାବହିଂ ସୁନହିଂ ସଦା ମମ ଲୀଲା| ହେତୁ ରହିତ ପରହିତ ରତ ସୀଲା||
ମୁନି ସୁନୁ ସାଧୁନ୍ହ କେ ଗୁନ ଜେତେ| କହି ନ ସକହିଂ ସାରଦ ଶ୍ରୁତି ତେତେ||

Pages

Subscribe to RSS - aranyakaanda