aranyakaanda

3.3.26

चौपाई
જાહુ ભવન કુલ કુસલ બિચારી। સુનત જરા દીન્હિસિ બહુ ગારી।।
ગુરુ જિમિ મૂઢ઼ કરસિ મમ બોધા। કહુ જગ મોહિ સમાન કો જોધા।।
તબ મારીચ હૃદયઅનુમાના। નવહિ બિરોધેં નહિં કલ્યાના।।
સસ્ત્રી મર્મી પ્રભુ સઠ ધની। બૈદ બંદિ કબિ ભાનસ ગુની।।
ઉભય ભાિ દેખા નિજ મરના। તબ તાકિસિ રઘુનાયક સરના।।
ઉતરુ દેત મોહિ બધબ અભાગેં। કસ ન મરૌં રઘુપતિ સર લાગેં।।
અસ જિયજાનિ દસાનન સંગા। ચલા રામ પદ પ્રેમ અભંગા।।
મન અતિ હરષ જનાવ ન તેહી। આજુ દેખિહઉપરમ સનેહી।।

3.3.25

चौपाई
દસમુખ સકલ કથા તેહિ આગેં। કહી સહિત અભિમાન અભાગેં।।
હોહુ કપટ મૃગ તુમ્હ છલકારી। જેહિ બિધિ હરિ આનૌ નૃપનારી।।
તેહિં પુનિ કહા સુનહુ દસસીસા। તે નરરુપ ચરાચર ઈસા।।
તાસોં તાત બયરુ નહિં કીજે। મારેં મરિઅ જિઆએજીજૈ।।
મુનિ મખ રાખન ગયઉ કુમારા। બિનુ ફર સર રઘુપતિ મોહિ મારા।।
સત જોજન આયઉછન માહીં। તિન્હ સન બયરુ કિએભલ નાહીં।।
ભઇ મમ કીટ ભૃંગ કી નાઈ। જહતહમૈં દેખઉદોઉ ભાઈ।।
જૌં નર તાત તદપિ અતિ સૂરા। તિન્હહિ બિરોધિ ન આઇહિ પૂરા।।

3.3.24

चौपाई
સુનહુ પ્રિયા બ્રત રુચિર સુસીલા। મૈં કછુ કરબિ લલિત નરલીલા।।
તુમ્હ પાવક મહુકરહુ નિવાસા। જૌ લગિ કરૌં નિસાચર નાસા।।
જબહિં રામ સબ કહા બખાની। પ્રભુ પદ ધરિ હિયઅનલ સમાની।।
નિજ પ્રતિબિંબ રાખિ તહસીતા। તૈસઇ સીલ રુપ સુબિનીતા।।
લછિમનહૂયહ મરમુ ન જાના। જો કછુ ચરિત રચા ભગવાના।।
દસમુખ ગયઉ જહામારીચા। નાઇ માથ સ્વારથ રત નીચા।।
નવનિ નીચ કૈ અતિ દુખદાઈ। જિમિ અંકુસ ધનુ ઉરગ બિલાઈ।।
ભયદાયક ખલ કૈ પ્રિય બાની। જિમિ અકાલ કે કુસુમ ભવાની।।

3.3.23

चौपाई
સુર નર અસુર નાગ ખગ માહીં। મોરે અનુચર કહકોઉ નાહીં।।
ખર દૂષન મોહિ સમ બલવંતા। તિન્હહિ કો મારઇ બિનુ ભગવંતા।।
સુર રંજન ભંજન મહિ ભારા। જૌં ભગવંત લીન્હ અવતારા।।
તૌ મૈ જાઇ બૈરુ હઠિ કરઊ પ્રભુ સર પ્રાન તજેં ભવ તરઊ।
હોઇહિ ભજનુ ન તામસ દેહા। મન ક્રમ બચન મંત્ર દૃઢ઼ એહા।।
જૌં નરરુપ ભૂપસુત કોઊ। હરિહઉનારિ જીતિ રન દોઊ।।
ચલા અકેલ જાન ચઢિ તહવા બસ મારીચ સિંધુ તટ જહવા।
ઇહારામ જસિ જુગુતિ બનાઈ। સુનહુ ઉમા સો કથા સુહાઈ।।

3.3.22

चौपाई
સુનત સભાસદ ઉઠે અકુલાઈ। સમુઝાઈ ગહિ બાહઉઠાઈ।।
કહ લંકેસ કહસિ નિજ બાતા। કેંઇતવ નાસા કાન નિપાતા।।
અવધ નૃપતિ દસરથ કે જાએ। પુરુષ સિંઘ બન ખેલન આએ।।
સમુઝિ પરી મોહિ ઉન્હ કૈ કરની। રહિત નિસાચર કરિહહિં ધરની।।
જિન્હ કર ભુજબલ પાઇ દસાનન। અભય ભએ બિચરત મુનિ કાનન।।
દેખત બાલક કાલ સમાના। પરમ ધીર ધન્વી ગુન નાના।।
અતુલિત બલ પ્રતાપ દ્વૌ ભ્રાતા। ખલ બધ રત સુર મુનિ સુખદાતા।।
સોભાધામ રામ અસ નામા। તિન્હ કે સંગ નારિ એક સ્યામા।।
રુપ રાસિ બિધિ નારિ સારી। રતિ સત કોટિ તાસુ બલિહારી।।

3.3.21

चौपाई
જબ રઘુનાથ સમર રિપુ જીતે। સુર નર મુનિ સબ કે ભય બીતે।।
તબ લછિમન સીતહિ લૈ આએ। પ્રભુ પદ પરત હરષિ ઉર લાએ।
સીતા ચિતવ સ્યામ મૃદુ ગાતા। પરમ પ્રેમ લોચન ન અઘાતા।।
પંચવટીં બસિ શ્રીરઘુનાયક। કરત ચરિત સુર મુનિ સુખદાયક।।
ધુઆદેખિ ખરદૂષન કેરા। જાઇ સુપનખારાવન પ્રેરા।।
બોલિ બચન ક્રોધ કરિ ભારી। દેસ કોસ કૈ સુરતિ બિસારી।।
કરસિ પાન સોવસિ દિનુ રાતી। સુધિ નહિં તવ સિર પર આરાતી।।
રાજ નીતિ બિનુ ધન બિનુ ધર્મા। હરિહિ સમર્પે બિનુ સતકર્મા।।
બિદ્યા બિનુ બિબેક ઉપજાએ શ્રમ ફલ પઢ઼ે કિએઅરુ પાએ।

3.3.20

छंद
તબ ચલે જાન બબાન કરાલ। ફુંકરત જનુ બહુ બ્યાલ।।
કોપેઉ સમર શ્રીરામ। ચલે બિસિખ નિસિત નિકામ।।
અવલોકિ ખરતર તીર। મુરિ ચલે નિસિચર બીર।।
ભએ ક્રુદ્ધ તીનિઉ ભાઇ। જો ભાગિ રન તે જાઇ।।
તેહિ બધબ હમ નિજ પાનિ। ફિરે મરન મન મહુઠાનિ।।
આયુધ અનેક પ્રકાર। સનમુખ તે કરહિં પ્રહાર।।
રિપુ પરમ કોપે જાનિ। પ્રભુ ધનુષ સર સંધાનિ।।
છા઼ે બિપુલ નારાચ। લગે કટન બિકટ પિસાચ।।
ઉર સીસ ભુજ કર ચરન। જહતહલગે મહિ પરન।।
ચિક્કરત લાગત બાન। ધર પરત કુધર સમાન।।
ભટ કટત તન સત ખંડ। પુનિ ઉઠત કરિ પાષંડ।।

3.3.19

चौपाई
પ્રભુ બિલોકિ સર સકહિં ન ડારી। થકિત ભઈ રજનીચર ધારી।।
સચિવ બોલિ બોલે ખર દૂષન। યહ કોઉ નૃપબાલક નર ભૂષન।।
નાગ અસુર સુર નર મુનિ જેતે। દેખે જિતે હતે હમ કેતે।।
હમ ભરિ જન્મ સુનહુ સબ ભાઈ। દેખી નહિં અસિ સુંદરતાઈ।।
જદ્યપિ ભગિની કીન્હ કુરૂપા। બધ લાયક નહિં પુરુષ અનૂપા।।
દેહુ તુરત નિજ નારિ દુરાઈ। જીઅત ભવન જાહુ દ્વૌ ભાઈ।।
મોર કહા તુમ્હ તાહિ સુનાવહુ। તાસુ બચન સુનિ આતુર આવહુ।।
દૂતન્હ કહા રામ સન જાઈ। સુનત રામ બોલે મુસકાઈ।।
હમ છત્રી મૃગયા બન કરહીં। તુમ્હ સે ખલ મૃગ ખૌજત ફિરહીં।।

3.3.18

चौपाई
નાક કાન બિનુ ભઇ બિકરારા। જનુ સ્ત્રવ સૈલ ગૈરુ કૈ ધારા।।
ખર દૂષન પહિં ગઇ બિલપાતા। ધિગ ધિગ તવ પૌરુષ બલ ભ્રાતા।।
તેહિ પૂછા સબ કહેસિ બુઝાઈ। જાતુધાન સુનિ સેન બનાઈ।।
ધાએ નિસિચર નિકર બરૂથા। જનુ સપચ્છ કજ્જલ ગિરિ જૂથા।।
નાના બાહન નાનાકારા। નાનાયુધ ધર ઘોર અપારા।।
સુપનખા આગેં કરિ લીની। અસુભ રૂપ શ્રુતિ નાસા હીની।।
અસગુન અમિત હોહિં ભયકારી। ગનહિં ન મૃત્યુ બિબસ સબ ઝારી।।
ગર્જહિ તર્જહિં ગગન ઉડ઼ાહીં। દેખિ કટકુ ભટ અતિ હરષાહીં।।
કોઉ કહ જિઅત ધરહુ દ્વૌ ભાઈ। ધરિ મારહુ તિય લેહુ છડ઼ાઈ।।

3.3.17

चौपाई
ભગતિ જોગ સુનિ અતિ સુખ પાવા। લછિમન પ્રભુ ચરનન્હિ સિરુ નાવા।।
એહિ બિધિ ગએ કછુક દિન બીતી। કહત બિરાગ ગ્યાન ગુન નીતી।।
સૂપનખા રાવન કૈ બહિની। દુષ્ટ હૃદય દારુન જસ અહિની।।
પંચબટી સો ગઇ એક બારા। દેખિ બિકલ ભઇ જુગલ કુમારા।।
ભ્રાતા પિતા પુત્ર ઉરગારી। પુરુષ મનોહર નિરખત નારી।।
હોઇ બિકલ સક મનહિ ન રોકી। જિમિ રબિમનિ દ્રવ રબિહિ બિલોકી।।
રુચિર રુપ ધરિ પ્રભુ પહિં જાઈ। બોલી બચન બહુત મુસુકાઈ।।
તુમ્હ સમ પુરુષ ન મો સમ નારી। યહ સોગ બિધિ રચા બિચારી।।
મમ અનુરૂપ પુરુષ જગ માહીં। દેખેઉખોજિ લોક તિહુ નાહીં।।

Pages

Subscribe to RSS - aranyakaanda