aranyakaanda

7.3.28

चौपाई
ਖਲ ਬਧਿ ਤੁਰਤ ਫਿਰੇ ਰਘੁਬੀਰਾ। ਸੋਹ ਚਾਪ ਕਰ ਕਟਿ ਤੂਨੀਰਾ।।
ਆਰਤ ਗਿਰਾ ਸੁਨੀ ਜਬ ਸੀਤਾ। ਕਹ ਲਛਿਮਨ ਸਨ ਪਰਮ ਸਭੀਤਾ।।
ਜਾਹੁ ਬੇਗਿ ਸਂਕਟ ਅਤਿ ਭ੍ਰਾਤਾ। ਲਛਿਮਨ ਬਿਹਸਿ ਕਹਾ ਸੁਨੁ ਮਾਤਾ।।
ਭਰਿਕੁਟਿ ਬਿਲਾਸ ਸਰਿਸ਼੍ਟਿ ਲਯ ਹੋਈ। ਸਪਨੇਹੁਸਂਕਟ ਪਰਇ ਕਿ ਸੋਈ।।
ਮਰਮ ਬਚਨ ਜਬ ਸੀਤਾ ਬੋਲਾ। ਹਰਿ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਲਛਿਮਨ ਮਨ ਡੋਲਾ।।
ਬਨ ਦਿਸਿ ਦੇਵ ਸੌਂਪਿ ਸਬ ਕਾਹੂ। ਚਲੇ ਜਹਾਰਾਵਨ ਸਸਿ ਰਾਹੂ।।
ਸੂਨ ਬੀਚ ਦਸਕਂਧਰ ਦੇਖਾ। ਆਵਾ ਨਿਕਟ ਜਤੀ ਕੇਂ ਬੇਸ਼ਾ।।
ਜਾਕੇਂ ਡਰ ਸੁਰ ਅਸੁਰ ਡੇਰਾਹੀਂ। ਨਿਸਿ ਨ ਨੀਦ ਦਿਨ ਅਨ੍ਨ ਨ ਖਾਹੀਂ।।
ਸੋ ਦਸਸੀਸ ਸ੍ਵਾਨ ਕੀ ਨਾਈ। ਇਤ ਉਤ ਚਿਤਇ ਚਲਾ ਭਡ਼ਿਹਾਈ।।

7.3.27

चौपाई
ਤੇਹਿ ਬਨ ਨਿਕਟ ਦਸਾਨਨ ਗਯਊ। ਤਬ ਮਾਰੀਚ ਕਪਟਮਰਿਗ ਭਯਊ।।
ਅਤਿ ਬਿਚਿਤ੍ਰ ਕਛੁ ਬਰਨਿ ਨ ਜਾਈ। ਕਨਕ ਦੇਹ ਮਨਿ ਰਚਿਤ ਬਨਾਈ।।
ਸੀਤਾ ਪਰਮ ਰੁਚਿਰ ਮਰਿਗ ਦੇਖਾ। ਅਂਗ ਅਂਗ ਸੁਮਨੋਹਰ ਬੇਸ਼ਾ।।
ਸੁਨਹੁ ਦੇਵ ਰਘੁਬੀਰ ਕਰਿਪਾਲਾ। ਏਹਿ ਮਰਿਗ ਕਰ ਅਤਿ ਸੁਂਦਰ ਛਾਲਾ।।
ਸਤ੍ਯਸਂਧ ਪ੍ਰਭੁ ਬਧਿ ਕਰਿ ਏਹੀ। ਆਨਹੁ ਚਰ੍ਮ ਕਹਤਿ ਬੈਦੇਹੀ।।
ਤਬ ਰਘੁਪਤਿ ਜਾਨਤ ਸਬ ਕਾਰਨ। ਉਠੇ ਹਰਸ਼ਿ ਸੁਰ ਕਾਜੁ ਸਾਰਨ।।
ਮਰਿਗ ਬਿਲੋਕਿ ਕਟਿ ਪਰਿਕਰ ਬਾਾ। ਕਰਤਲ ਚਾਪ ਰੁਚਿਰ ਸਰ ਸਾਾ।।
ਪ੍ਰਭੁ ਲਛਿਮਨਿਹਿ ਕਹਾ ਸਮੁਝਾਈ। ਫਿਰਤ ਬਿਪਿਨ ਨਿਸਿਚਰ ਬਹੁ ਭਾਈ।।
ਸੀਤਾ ਕੇਰਿ ਕਰੇਹੁ ਰਖਵਾਰੀ। ਬੁਧਿ ਬਿਬੇਕ ਬਲ ਸਮਯ ਬਿਚਾਰੀ।।

7.3.26

चौपाई
ਜਾਹੁ ਭਵਨ ਕੁਲ ਕੁਸਲ ਬਿਚਾਰੀ। ਸੁਨਤ ਜਰਾ ਦੀਨ੍ਹਿਸਿ ਬਹੁ ਗਾਰੀ।।
ਗੁਰੁ ਜਿਮਿ ਮੂਢ਼ ਕਰਸਿ ਮਮ ਬੋਧਾ। ਕਹੁ ਜਗ ਮੋਹਿ ਸਮਾਨ ਕੋ ਜੋਧਾ।।
ਤਬ ਮਾਰੀਚ ਹਰਿਦਯਅਨੁਮਾਨਾ। ਨਵਹਿ ਬਿਰੋਧੇਂ ਨਹਿਂ ਕਲ੍ਯਾਨਾ।।
ਸਸ੍ਤ੍ਰੀ ਮਰ੍ਮੀ ਪ੍ਰਭੁ ਸਠ ਧਨੀ। ਬੈਦ ਬਂਦਿ ਕਬਿ ਭਾਨਸ ਗੁਨੀ।।
ਉਭਯ ਭਾਿ ਦੇਖਾ ਨਿਜ ਮਰਨਾ। ਤਬ ਤਾਕਿਸਿ ਰਘੁਨਾਯਕ ਸਰਨਾ।।
ਉਤਰੁ ਦੇਤ ਮੋਹਿ ਬਧਬ ਅਭਾਗੇਂ। ਕਸ ਨ ਮਰੌਂ ਰਘੁਪਤਿ ਸਰ ਲਾਗੇਂ।।
ਅਸ ਜਿਯਜਾਨਿ ਦਸਾਨਨ ਸਂਗਾ। ਚਲਾ ਰਾਮ ਪਦ ਪ੍ਰੇਮ ਅਭਂਗਾ।।
ਮਨ ਅਤਿ ਹਰਸ਼ ਜਨਾਵ ਨ ਤੇਹੀ। ਆਜੁ ਦੇਖਿਹਉਪਰਮ ਸਨੇਹੀ।।

7.3.25

चौपाई
ਦਸਮੁਖ ਸਕਲ ਕਥਾ ਤੇਹਿ ਆਗੇਂ। ਕਹੀ ਸਹਿਤ ਅਭਿਮਾਨ ਅਭਾਗੇਂ।।
ਹੋਹੁ ਕਪਟ ਮਰਿਗ ਤੁਮ੍ਹ ਛਲਕਾਰੀ। ਜੇਹਿ ਬਿਧਿ ਹਰਿ ਆਨੌ ਨਰਿਪਨਾਰੀ।।
ਤੇਹਿਂ ਪੁਨਿ ਕਹਾ ਸੁਨਹੁ ਦਸਸੀਸਾ। ਤੇ ਨਰਰੁਪ ਚਰਾਚਰ ਈਸਾ।।
ਤਾਸੋਂ ਤਾਤ ਬਯਰੁ ਨਹਿਂ ਕੀਜੇ। ਮਾਰੇਂ ਮਰਿਅ ਜਿਆਏਜੀਜੈ।।
ਮੁਨਿ ਮਖ ਰਾਖਨ ਗਯਉ ਕੁਮਾਰਾ। ਬਿਨੁ ਫਰ ਸਰ ਰਘੁਪਤਿ ਮੋਹਿ ਮਾਰਾ।।
ਸਤ ਜੋਜਨ ਆਯਉਛਨ ਮਾਹੀਂ। ਤਿਨ੍ਹ ਸਨ ਬਯਰੁ ਕਿਏਭਲ ਨਾਹੀਂ।।
ਭਇ ਮਮ ਕੀਟ ਭਰਿਂਗ ਕੀ ਨਾਈ। ਜਹਤਹਮੈਂ ਦੇਖਉਦੋਉ ਭਾਈ।।
ਜੌਂ ਨਰ ਤਾਤ ਤਦਪਿ ਅਤਿ ਸੂਰਾ। ਤਿਨ੍ਹਹਿ ਬਿਰੋਧਿ ਨ ਆਇਹਿ ਪੂਰਾ।।

7.3.24

चौपाई
ਸੁਨਹੁ ਪ੍ਰਿਯਾ ਬ੍ਰਤ ਰੁਚਿਰ ਸੁਸੀਲਾ। ਮੈਂ ਕਛੁ ਕਰਬਿ ਲਲਿਤ ਨਰਲੀਲਾ।।
ਤੁਮ੍ਹ ਪਾਵਕ ਮਹੁਕਰਹੁ ਨਿਵਾਸਾ। ਜੌ ਲਗਿ ਕਰੌਂ ਨਿਸਾਚਰ ਨਾਸਾ।।
ਜਬਹਿਂ ਰਾਮ ਸਬ ਕਹਾ ਬਖਾਨੀ। ਪ੍ਰਭੁ ਪਦ ਧਰਿ ਹਿਯਅਨਲ ਸਮਾਨੀ।।
ਨਿਜ ਪ੍ਰਤਿਬਿਂਬ ਰਾਖਿ ਤਹਸੀਤਾ। ਤੈਸਇ ਸੀਲ ਰੁਪ ਸੁਬਿਨੀਤਾ।।
ਲਛਿਮਨਹੂਯਹ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਨਾ। ਜੋ ਕਛੁ ਚਰਿਤ ਰਚਾ ਭਗਵਾਨਾ।।
ਦਸਮੁਖ ਗਯਉ ਜਹਾਮਾਰੀਚਾ। ਨਾਇ ਮਾਥ ਸ੍ਵਾਰਥ ਰਤ ਨੀਚਾ।।
ਨਵਨਿ ਨੀਚ ਕੈ ਅਤਿ ਦੁਖਦਾਈ। ਜਿਮਿ ਅਂਕੁਸ ਧਨੁ ਉਰਗ ਬਿਲਾਈ।।
ਭਯਦਾਯਕ ਖਲ ਕੈ ਪ੍ਰਿਯ ਬਾਨੀ। ਜਿਮਿ ਅਕਾਲ ਕੇ ਕੁਸੁਮ ਭਵਾਨੀ।।

7.3.23

चौपाई
ਸੁਰ ਨਰ ਅਸੁਰ ਨਾਗ ਖਗ ਮਾਹੀਂ। ਮੋਰੇ ਅਨੁਚਰ ਕਹਕੋਉ ਨਾਹੀਂ।।
ਖਰ ਦੂਸ਼ਨ ਮੋਹਿ ਸਮ ਬਲਵਂਤਾ। ਤਿਨ੍ਹਹਿ ਕੋ ਮਾਰਇ ਬਿਨੁ ਭਗਵਂਤਾ।।
ਸੁਰ ਰਂਜਨ ਭਂਜਨ ਮਹਿ ਭਾਰਾ। ਜੌਂ ਭਗਵਂਤ ਲੀਨ੍ਹ ਅਵਤਾਰਾ।।
ਤੌ ਮੈ ਜਾਇ ਬੈਰੁ ਹਠਿ ਕਰਊ ਪ੍ਰਭੁ ਸਰ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੇਂ ਭਵ ਤਰਊ।
ਹੋਇਹਿ ਭਜਨੁ ਨ ਤਾਮਸ ਦੇਹਾ। ਮਨ ਕ੍ਰਮ ਬਚਨ ਮਂਤ੍ਰ ਦਰਿਢ਼ ਏਹਾ।।
ਜੌਂ ਨਰਰੁਪ ਭੂਪਸੁਤ ਕੋਊ। ਹਰਿਹਉਨਾਰਿ ਜੀਤਿ ਰਨ ਦੋਊ।।
ਚਲਾ ਅਕੇਲ ਜਾਨ ਚਢਿ ਤਹਵਾ ਬਸ ਮਾਰੀਚ ਸਿਂਧੁ ਤਟ ਜਹਵਾ।
ਇਹਾਰਾਮ ਜਸਿ ਜੁਗੁਤਿ ਬਨਾਈ। ਸੁਨਹੁ ਉਮਾ ਸੋ ਕਥਾ ਸੁਹਾਈ।।

7.3.22

चौपाई
ਸੁਨਤ ਸਭਾਸਦ ਉਠੇ ਅਕੁਲਾਈ। ਸਮੁਝਾਈ ਗਹਿ ਬਾਹਉਠਾਈ।।
ਕਹ ਲਂਕੇਸ ਕਹਸਿ ਨਿਜ ਬਾਤਾ। ਕੇਂਇਤਵ ਨਾਸਾ ਕਾਨ ਨਿਪਾਤਾ।।
ਅਵਧ ਨਰਿਪਤਿ ਦਸਰਥ ਕੇ ਜਾਏ। ਪੁਰੁਸ਼ ਸਿਂਘ ਬਨ ਖੇਲਨ ਆਏ।।
ਸਮੁਝਿ ਪਰੀ ਮੋਹਿ ਉਨ੍ਹ ਕੈ ਕਰਨੀ। ਰਹਿਤ ਨਿਸਾਚਰ ਕਰਿਹਹਿਂ ਧਰਨੀ।।
ਜਿਨ੍ਹ ਕਰ ਭੁਜਬਲ ਪਾਇ ਦਸਾਨਨ। ਅਭਯ ਭਏ ਬਿਚਰਤ ਮੁਨਿ ਕਾਨਨ।।
ਦੇਖਤ ਬਾਲਕ ਕਾਲ ਸਮਾਨਾ। ਪਰਮ ਧੀਰ ਧਨ੍ਵੀ ਗੁਨ ਨਾਨਾ।।
ਅਤੁਲਿਤ ਬਲ ਪ੍ਰਤਾਪ ਦ੍ਵੌ ਭ੍ਰਾਤਾ। ਖਲ ਬਧ ਰਤ ਸੁਰ ਮੁਨਿ ਸੁਖਦਾਤਾ।।
ਸੋਭਾਧਾਮ ਰਾਮ ਅਸ ਨਾਮਾ। ਤਿਨ੍ਹ ਕੇ ਸਂਗ ਨਾਰਿ ਏਕ ਸ੍ਯਾਮਾ।।
ਰੁਪ ਰਾਸਿ ਬਿਧਿ ਨਾਰਿ ਸਾਰੀ। ਰਤਿ ਸਤ ਕੋਟਿ ਤਾਸੁ ਬਲਿਹਾਰੀ।।

7.3.21

चौपाई
ਜਬ ਰਘੁਨਾਥ ਸਮਰ ਰਿਪੁ ਜੀਤੇ। ਸੁਰ ਨਰ ਮੁਨਿ ਸਬ ਕੇ ਭਯ ਬੀਤੇ।।
ਤਬ ਲਛਿਮਨ ਸੀਤਹਿ ਲੈ ਆਏ। ਪ੍ਰਭੁ ਪਦ ਪਰਤ ਹਰਸ਼ਿ ਉਰ ਲਾਏ।
ਸੀਤਾ ਚਿਤਵ ਸ੍ਯਾਮ ਮਰਿਦੁ ਗਾਤਾ। ਪਰਮ ਪ੍ਰੇਮ ਲੋਚਨ ਨ ਅਘਾਤਾ।।
ਪਂਚਵਟੀਂ ਬਸਿ ਸ਼੍ਰੀਰਘੁਨਾਯਕ। ਕਰਤ ਚਰਿਤ ਸੁਰ ਮੁਨਿ ਸੁਖਦਾਯਕ।।
ਧੁਆਦੇਖਿ ਖਰਦੂਸ਼ਨ ਕੇਰਾ। ਜਾਇ ਸੁਪਨਖਾਰਾਵਨ ਪ੍ਰੇਰਾ।।
ਬੋਲਿ ਬਚਨ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਿ ਭਾਰੀ। ਦੇਸ ਕੋਸ ਕੈ ਸੁਰਤਿ ਬਿਸਾਰੀ।।
ਕਰਸਿ ਪਾਨ ਸੋਵਸਿ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ। ਸੁਧਿ ਨਹਿਂ ਤਵ ਸਿਰ ਪਰ ਆਰਾਤੀ।।
ਰਾਜ ਨੀਤਿ ਬਿਨੁ ਧਨ ਬਿਨੁ ਧਰ੍ਮਾ। ਹਰਿਹਿ ਸਮਰ੍ਪੇ ਬਿਨੁ ਸਤਕਰ੍ਮਾ।।
ਬਿਦ੍ਯਾ ਬਿਨੁ ਬਿਬੇਕ ਉਪਜਾਏ ਸ਼੍ਰਮ ਫਲ ਪਢ਼ੇ ਕਿਏਅਰੁ ਪਾਏ।

7.3.20

छंद
ਤਬ ਚਲੇ ਜਾਨ ਬਬਾਨ ਕਰਾਲ। ਫੁਂਕਰਤ ਜਨੁ ਬਹੁ ਬ੍ਯਾਲ।।
ਕੋਪੇਉ ਸਮਰ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ। ਚਲੇ ਬਿਸਿਖ ਨਿਸਿਤ ਨਿਕਾਮ।।
ਅਵਲੋਕਿ ਖਰਤਰ ਤੀਰ। ਮੁਰਿ ਚਲੇ ਨਿਸਿਚਰ ਬੀਰ।।
ਭਏ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਤੀਨਿਉ ਭਾਇ। ਜੋ ਭਾਗਿ ਰਨ ਤੇ ਜਾਇ।।
ਤੇਹਿ ਬਧਬ ਹਮ ਨਿਜ ਪਾਨਿ। ਫਿਰੇ ਮਰਨ ਮਨ ਮਹੁਠਾਨਿ।।
ਆਯੁਧ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ। ਸਨਮੁਖ ਤੇ ਕਰਹਿਂ ਪ੍ਰਹਾਰ।।
ਰਿਪੁ ਪਰਮ ਕੋਪੇ ਜਾਨਿ। ਪ੍ਰਭੁ ਧਨੁਸ਼ ਸਰ ਸਂਧਾਨਿ।।
ਛਾ਼ੇ ਬਿਪੁਲ ਨਾਰਾਚ। ਲਗੇ ਕਟਨ ਬਿਕਟ ਪਿਸਾਚ।।
ਉਰ ਸੀਸ ਭੁਜ ਕਰ ਚਰਨ। ਜਹਤਹਲਗੇ ਮਹਿ ਪਰਨ।।
ਚਿਕ੍ਕਰਤ ਲਾਗਤ ਬਾਨ। ਧਰ ਪਰਤ ਕੁਧਰ ਸਮਾਨ।।
ਭਟ ਕਟਤ ਤਨ ਸਤ ਖਂਡ। ਪੁਨਿ ਉਠਤ ਕਰਿ ਪਾਸ਼ਂਡ।।

7.3.19

चौपाई
ਪ੍ਰਭੁ ਬਿਲੋਕਿ ਸਰ ਸਕਹਿਂ ਨ ਡਾਰੀ। ਥਕਿਤ ਭਈ ਰਜਨੀਚਰ ਧਾਰੀ।।
ਸਚਿਵ ਬੋਲਿ ਬੋਲੇ ਖਰ ਦੂਸ਼ਨ। ਯਹ ਕੋਉ ਨਰਿਪਬਾਲਕ ਨਰ ਭੂਸ਼ਨ।।
ਨਾਗ ਅਸੁਰ ਸੁਰ ਨਰ ਮੁਨਿ ਜੇਤੇ। ਦੇਖੇ ਜਿਤੇ ਹਤੇ ਹਮ ਕੇਤੇ।।
ਹਮ ਭਰਿ ਜਨ੍ਮ ਸੁਨਹੁ ਸਬ ਭਾਈ। ਦੇਖੀ ਨਹਿਂ ਅਸਿ ਸੁਂਦਰਤਾਈ।।
ਜਦ੍ਯਪਿ ਭਗਿਨੀ ਕੀਨ੍ਹ ਕੁਰੂਪਾ। ਬਧ ਲਾਯਕ ਨਹਿਂ ਪੁਰੁਸ਼ ਅਨੂਪਾ।।
ਦੇਹੁ ਤੁਰਤ ਨਿਜ ਨਾਰਿ ਦੁਰਾਈ। ਜੀਅਤ ਭਵਨ ਜਾਹੁ ਦ੍ਵੌ ਭਾਈ।।
ਮੋਰ ਕਹਾ ਤੁਮ੍ਹ ਤਾਹਿ ਸੁਨਾਵਹੁ। ਤਾਸੁ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਆਤੁਰ ਆਵਹੁ।।
ਦੂਤਨ੍ਹ ਕਹਾ ਰਾਮ ਸਨ ਜਾਈ। ਸੁਨਤ ਰਾਮ ਬੋਲੇ ਮੁਸਕਾਈ।।
ਹਮ ਛਤ੍ਰੀ ਮਰਿਗਯਾ ਬਨ ਕਰਹੀਂ। ਤੁਮ੍ਹ ਸੇ ਖਲ ਮਰਿਗ ਖੌਜਤ ਫਿਰਹੀਂ।।

Pages

Subscribe to RSS - aranyakaanda